رييس مركز ملي فرش ايران گفت: فرش ايران تنها از طريق گمركات خارج نمي‌شود، بخشي به صورت چمداني و بخشي از طريق كشور واسط صادر مي‌شود؛ با وجود محدوديت‌ها، فرش ايراني همچنان طرفداران خود را دارد. وي در گفت‌وگو با ايلنا، بر لزوم ورود فناوري‌هاي نو به صنعت فرش با تاكيد بر حفظ اصالت آن اشاره و توضيح داد: فعالان صنعت با به‌كارگيري فناوري‌هاي جديد مي‌توانند صادرات را توسعه دهند. رقباي فرش دستباف ايراني با روش‌هاي نوين بازاريابي، در تلاشند گوي سبقت را از ايران بربايند و توقف ما در روش‌هاي سنتي، مانع از روي آوردن به روش‌هاي نوين شده است. هند، چين و مصر، از رقبای اصلی ایران در بازار جهانی فرش دستباف هستند و به دلیل استفاده از فناوری‌های روز، رتبه‌های برتر را کسب کرده‌اند. افغانستان و پاكستان نیز به دلیل تحریم‌ها و خودتحريمي‌هاي داخلي، از جمله قانون پيمان‌سپاري ارزي، در تكميل و مرمت فرش از ايران سبقت گرفته‌اند. عبور موقت فرش دستبافت بايد در زمان محدود انجام شود و موضوع مرمت و تكميل فرش دستباف در ایران مغفول مانده و تركيه از اين غفلت استفاده مي‌برد. در اين شرايط، مشوق‌هاي صادراتي بايد لحاظ شود.
ادامه صادرات فرش به واسطه کشورهای ثالث، پدیده‌ای پیچیده و چندوجهی است که ریشه در عوامل اقتصادی، سیاسی و جغرافیایی دارد. این مسیر، اگرچه در برخی موارد سودآوری بیشتری را برای صادرکنندگان ایرانی به همراه داشته، اما چالش‌ها و مخاطرات خاص خود را نیز در بر دارد. یکی از مهمترین دلایل گرایش به این روش، دور زدن تحریم‌ها و موانع تجاری است. کشورهای ثالث، به عنوان واسطه، امکان دسترسی به بازارهای هدف را برای فرش ایرانی فراهم می‌کنند و در این مسیر، نقش مهمی را در رفع محدودیت‌های دسترسی به سیستم‌های بانکی بین‌المللی و فرآیندهای پرداخت ایفا می‌نمایند.
با این حال، استفاده از واسطه‌ها هزینه‌های اضافی را به همراه دارد. کاهش قیمت نهایی فرش در بازار هدف، به دلیل کسر سود واسطه‌ها و هزینه‌های حمل و نقل اضافی، یکی از مهمترین چالش‌های این روش است. شفافیت کمتر در معاملات و افزایش احتمال بروز اختلافات تجاری نیز از دیگر چالش‌ها هستند. فقدان کنترل مستقیم بر کیفیت خدمات و نحوه بازاریابی در کشورهای ثالث، باعث می‌شود تا بخش مهمی از ارزش افزوده فرش به واسطه‌ها منتقل شود و سهم ایران از سود حاصل از صادرات کاهش یابد.
علاوه بر این، اتکای بیش از حد به کشورهای ثالث می‌تواند وابستگی اقتصادی ایران را افزایش داده و در بلندمدت، منافع ملی را به مخاطره بیندازد. عدم تنوع در بازارهای صادراتی و اتکا به یک یا چند کشور ثالث، آسیب‌پذیری اقتصاد فرش ایران را در برابر تحولات سیاسی و اقتصادی کشورهای واسطه افزایش می‌دهد. همچنین، ممکن است این روش سبب کاهش انگیزه برای بهبود کیفیت محصولات و توسعه برندهای ایرانی شود، زیرا واسطه‌ها به دلیل تمرکز بر حاشیه سود خود، لزوماً به بهبود کیفیت و برندسازی محصول توجه نمی‌کنند.
برای بهینه‌سازی صادرات فرش و کاهش اتکا به کشورهای ثالث، ایران نیازمند اتخاذ استراتژی‌های بلندمدت و مؤثر است. این استراتژی‌ها شامل حذف موانع تجاری، توسعه زیرساخت‌های بازرگانی، ترویج و حمایت از برندسازی فرش ایرانی در بازارهای جهانی، استفاده از روش‌های نوین بازاریابی و فروش آنلاین و تقویت دیپلماسی تجاری برای ایجاد روابط مستقیم با بازارهای هدف می‌شود. از سوی دیگر، شفاف‌سازی قوانین و مقررات و حمایت از صادرات مستقیم به سوی کاهش نقش کشورهای ثالث و افزایش بهره‌مندی ایران از درآمدهای حاصل از صادرات مؤثر خواهد بود. در نهایت، موفقیت در این راه نیازمند همکاری بین بخش خصوصی، دولت و سازمان‌های مرتبط است.