صادرات آذربایجان شرقی در نه ماهه سال جاری با رشد ۳۰ درصدی به ۱.۴۵۵ میلیارد دلار رسید. به گفتهی صابر پرنیان، مدیرکل صمت آذربایجان شرقی، بیشترین سهم صادرات به گروه فراوردهها و صنایع معدنی با ۶۰۲ میلیون و ۸۰۶ هزار دلار (رشد ۳۷.۹۲ درصدی) تعلق دارد. پس از آن، گروه کالایی کشاورزی با ۱۸۷ میلیون و ۳۴۳ هزار دلار (رشد ۳۴.۸۶ درصدی) و فراوردههای نفتی و پتروشیمی با ۲۶۷ میلیون و ۶۵۱ هزار دلار (رشد ۲۵.۶۹ درصدی) قرار دارند. اگرچه صادرات گروه کالایی دیگری با افزایش ۳۳۵ هزار دلاری (از ۲۳۴ هزار دلار به ۳۳۵ هزار دلار) بیشترین رشد را تجربه کرد، اما سهم ناچیزی از کل صادرات استان را تشکیل میدهد.
در مقابل، واردات استان با افزایش ۲۱.۸۴ درصدی به ۱.۵۱۸ میلیارد دلار رسید. این افزایش علیرغم کاهش ۴۱ درصدی واردات مواد پتروشیمی و پایه نفتی (از ۴۶ میلیون و ۳۴۱ هزار دلار به ۲۷ میلیون و ۱۷۶ هزار دلار) و کاهش ۲۶ درصدی واردات مواد و صنایع معدنی (از ۱۶۹ میلیون و ۹۳۰ هزار دلار به ۱۲۴ میلیون و ۶۸۵ هزار دلار) بوده است. اما افزایش قابل توجه ۱۰۰ درصدی واردات کالاهای کشاورزی (از ۱۶۹ میلیون و ۲۰۵ هزار دلار به ۳۴۶ میلیون و ۸۸۹ هزار دلار) و افزایش ۱۸ درصدی واردات کالاهای صنعتی و ماشینآلات (از ۸۶۰ میلیون و ۶۳۵ هزار دلار به یک میلیارد و ۱۹ میلیون دلار) باعث رشد کلی واردات شده است.
افزایش ۴۳ درصدی صادرات فرش و صنایع دستی از آذربایجان شرقی نشان از رونق چشمگیر در این بخش اقتصادی پر اهمیت استان دارد. این جهش قابل توجه، بیانگر تلاشهای مؤثر فعالان این حوزه، از تولیدکنندگان تا صادرکنندگان، و نیز حمایتهای دولت و سازمانهای مربوطه است. رشد مذکور، علاوه بر ارتقاء جایگاه اقتصادی استان در سطح ملی، میتواند به افزایش اشتغالزایی و بهبود وضعیت معیشتی بسیاری از خانوادهها، به ویژه در مناطق روستایی و کمتر توسعه یافته، منجر شود. این دستاورد ارزشمند، میتواند الگویی برای دیگر استانهای کشور باشد تا با سرمایهگذاری در توسعه صنایع دستی و فرش دستباف، به رونق اقتصادی و توسعه پایدار دست یابند.
عوامل متعددی در این افزایش قابل توجه صادرات دخیل بودهاند. بهبود کیفیت محصولات و تنوع در طرح و رنگ، از جمله عواملی هستند که توانستهاند رضایت مشتریان خارجی را جلب کنند. همچنین، استفاده از روشهای نوین بازاریابی و حضور فعال در نمایشگاههای بینالمللی، نقش شایانی در معرفی محصولات آذربایجان شرقی به بازارهای جهانی داشته است. حمایتهای مالی و اعتباری دولت و تسهیلات اعطایی به تولیدکنندگان، نیز در این موفقیت سهم بسزایی داشته است. توسعه زیرساختهای حمل و نقل و تسهیل فرایندهای صادرات نیز از دیگر موارد مهم در این زمینه محسوب میشوند.
با این حال، برای پایداری این رشد و رسیدن به ارقام صادراتی بالاتر، نیازمند برنامهریزیهای بلندمدت و جامع هستیم. حمایت از تولیدکنندگان خرد و آموزش نیروی کار ماهر، اهمیت ویژهای دارند. همکاری نزدیکتر بین فعالان بخش خصوصی و دولت، برای توسعه زیرساختها و ایجاد بازارهای جدید ضروری است. همچنین، توجه به حفظ اصالت و کیفیت محصولات، و جلوگیری از تقلب و کپیبرداری، برای حفظ اعتبار و جایگاه محصولات آذربایجان شرقی در بازارهای جهانی حیاتی است. در نهایت، ارتقاء و توسعه برندسازی محصولات این استان در بازارهای بین المللی میتواند به افزایش سهم بازار و در آمد زایی بیشتر کمک شایانی کند.