بررسی داده‌های رسمی نشان می‌دهد آمار ازدواج در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۳۹۲ حدود ۳۹/۵ درصد کاهش داشته است. البته در ۶ ماهه سال جاری ۲۳۲ هزار و ۵۵۴ ازدواج به ثبت رسیده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۵ هزار مورد افزایش داشته است.
خوان اول: خواستگاری
خواستگاری اولین مرحله از مراحل ازدواج و اولین قدم برای آشنایی خانواده‌ها به حساب می‌آید. تهیه سبد گل و شیرینی برای مراسم خواستگاری، از همان ابتدا هزینه سنگینی را بر دوش داماد می‌گذارد؛ خرید هر شاخه گل از ۸۰ هزار تومان شروع می‌شود و کت و شلوار خواستگاری نیز هزینه قابل توجهی دارد. در طرف مقابل، خانواده عروس برای نشان دادن بهترین شرایط زندگی دخترشان، هزینه‌های هنگفتی را برای تغییر دکوراسیون متحمل می‌شوند.
خوان دوم: بله‌برون
پس از توافق دختر و پسر بر سر مسائل اولیه زندگی، بله عروس و داماد باید به همه اعلام شود؛ مراسمی که در مراحل اولیه، می‌تواند هزینه زیادی برای عروس و داماد داشته باشد.
فرشاد (۳۰ ساله و در شرف ازدواج) در خصوص هزینه‌های برگزاری مراسم بله‌برون می‌گوید:«من و نامزدم کمترین مخارج را در نظر گرفتیم. برای یک بله‌برون ساده بدون عکاسی و تشریفات، حدود ۳۰ میلیون تومان نیاز است. سبد گل ساده ۲ میلیون تومان، شیرینی ۷۰۰ هزار تومان، انگشتر نشان طلای ساده ۱۷ میلیون تومان، ست بله‌برون ۵۰۰ هزار تومان، پارچه چادری و مجلسی حداقل ۱۰ میلیون تومان و یک کله‌قندی (که به‌سرعت شکست!)» مینا نیز می‌افزاید:«هزینه‌های گل‌آرایی منزل، میوه، شیرینی، شربت و لباس مراسم را نیز باید به هزینه‌های خانواده عروس اضافه کرد.»
خوان سوم: مراسم عقد
یکی از ملزومات مراسم عقد، معرفی به آزمایشگاه است که کمترین هزینه را در بین مراحل دارد. تا اینجا شاید همه چیز خوب به نظر برسد، اما سخت‌ترین بخش، خرید حلقه ازدواج، ساعت ست، سرویس طلا و لوازم آرایش عروس و داماد است. با وجود آنکه هزینه عقد محضری در سال ۱۴۰۳ بر اساس تعرفه ثبت ازدواج و طلاق ۸۴۵ هزار تومان است، برخی دفترخانه‌ها با اضافه کردن دکوراسیون و سفره عقد شیک، مبالغ بیشتری دریافت می‌کنند. حامد سمیعی که به همراه همسرش برای عقد به یکی از دفترخانه‌ها رفته بود، می‌گوید:
«ما از هیچ یک از خدمات اضافی دفترخانه استفاده نکردیم، با این حال ۵ میلیون تومان هزینه پرداخت کردیم. علاوه بر آن، برای هر شرط (مانند حق تنصیف اموال، حق مسکن، حق طلاق، حق حضانت فرزند و …) مبلغ ۳۰۰ هزار تومان باید اضافه پرداخت شود. هزینه‌های جانبی مثل پذیرایی از میهمانان را هم باید در نظر گرفت.»
سمانه نیز با اشاره به برگزاری مراسم عقد در سالن‌های اختصاصی می‌گوید: «برخی زوج‌ها مراسم عقد خود را در سالن‌هایی با اتاق عقد، عکاسی، پذیرایی، موسیقی زنده و امکانات دیگر برگزار می‌کنند که هزینه بالاتری دارد؛ هزینه حداقل یک میهمانی ۲۰ نفره حدود ۴۰ میلیون تومان است.»
خوان چهارم: حلقه ازدواج
هزینه یک جفت حلقه ساده، بدون تراش و نگین، تقریباً ۶۰ میلیون تومان است. یک سرویس طلای بدون نگین با اجرت ساخت پایین حدود ۱۵۰ میلیون تومان می‌شود. هزینه لباس عروس ۲۰ و داماد ۱۵ میلیون تومان است.
خوان پنجم: جهیزیه
تهیه جهیزیه از رسوم قدیمی است که در گذر زمان تغییراتی داشته است. خرید کالاهای ایرانی می‌تواند هزینه جهیزیه را مناسب‌تر کند.
هزینه تقریبی برخی اقلام جهیزیه: یخچال‌فریزر ۵۰ میلیون، دو تخته فرش ماشینی ۶ متری ۳۰ میلیون، اجاق گاز ۱۰ میلیون، لباسشویی ۳۰ میلیون، جاروبرقی ۲۰ میلیون، لوازم آشپزخانه ۱۰۰ میلیون، سرویس چینی ۱۰ میلیون و مبلمان ۲۰۰ میلیون تومان. لوازم صوتی و تصویری، لوازم خواب، لوازم مصرفی و… هزینه‌های دیگری
هفت‌خوان ازدواج، مثل هر هفت‌خوان داستان‌های کهن، گذرگاهی نمادین است و مفهوم دقیقی از هزینه ندارد. هزینه عبور از این هفت‌خوان به شدت به سبک زندگی، فرهنگ، توقعات زوجین و موقعیت اقتصادی آن‌ها بستگی دارد. اما می‌توانیم برخی از «خوان‌ها» را که هزینه‌های قابل توجهی را در بر می‌گیرند، بررسی کنیم و به تخمین نسبی برسیم.
اولین خوان، هزینه‌های مربوط به خواستگاری و مراسم آشنایی است. این شامل هزینه‌های هدایا، ملاقات‌های خانوادگی (که می‌تواند شامل پذیرایی و سفرهای کوتاه باشد)، خرید لباس و آرایش باشد. بسته به سبک زندگی خانواده‌ها، این هزینه می‌تواند از چند میلیون تومان تا چند ده میلیون تومان متغیر باشد.
خوان دوم، هزینه برگزاری مراسم عقد و عروسی است. این بخش بیشترین هزینه را به خود اختصاص می‌دهد. اجاره تالار، پذیرایی، لباس عروس و داماد، عکاسی و فیلمبرداری، موسیقی، گل آرایی، شیرینی و …. از جمله هزینه‌های این مرحله هستند. هزینه این خوان می‌تواند از ده‌ها میلیون تومان تا صدها میلیون تومان و حتی بیشتر، به ویژه در مراسم‌های مجلل، متغیر باشد.
خوان سوم، خرید جهیزیه است. این شامل لوازم خانه، لوازم آشپزخانه، وسایل خواب و… می‌باشد. بسته به سطح توقعات و کیفیت اجناس، می‌توان هزینه این خوان را از ده‌ها میلیون تا صدها میلیون تومان در نظر گرفت. این هزینه به شکل قابل توجهی می‌تواند بنا به سبک زندگی و سلایق تغییر کند.
خوان چهارم تهیه مسکن است. این شامل خرید یا اجاره خانه یا آپارتمان می‌شود که به‌طور قاطع گران‌ترین بخش است و می‌تواند صدها میلیون تومان تا میلیاردها تومان هزینه در پی داشته باشد. این هزینه به شدت وابسته به شهر و نوع مسکن انتخابی است.
خوان پنجم، هزینه‌های مربوط به ماه عسل است. بسته به مقصد و مدت زمان سفر، هزینه این خوان می‌تواند از چند میلیون تا ده‌ها میلیون تومان باشد.
خوان ششم، هزینه‌های اولیه زندگی مشترک است. این شامل هزینه های خرید مواد غذایی، وسایل مورد نیاز منزل و سایر هزینه‌های زندگی روزمره در ماه‌های ابتدایی ازدواج می‌شود.
خوان هفتم، هزینه‌های پیش‌بینی نشده است. این بخش شامل هزینه‌ای است که ممکن است به‌طور غیرقابل پیش‌بینی به وجود آید. از تعمیرات منزل تا بیماری‌های ناگهانی، هر هزینه‌ای که قابل پیش‌بینی نیست در این مرحله قرار می‌گیرد.
در مجموع، با احتساب همه این مبالغ، می‌توان گفت که عبور از این هفت خوان، حداقل چند صد میلیون تومان تا حتی بیش از یک میلیارد تومان هزینه در بر داشته باشد. اما تاکید می‌کنیم، این تخمین بسیار کلی است و ارقام ذکر شده می‌توانند به‌طور قابل‌توجهی کمتر یا بیشتر باشند. در نهایت، مهم‌ترین نکته در این مسیر، برنامه‌ریزی دقیق، توافق مشترک بین زوجین و اولویت‌بندی صحیح است.
